a. Quá trình trao đổi khí ở côn trùng có ưu điểm gì?
b. Khi huyết áp giảm đột ngột thì hoạt động hô hấp sẽ biến đổi như thế nào? Tại sao?
c. Vì sao công nhân làm việc trong các hầm than thường dễ bị ngạt thở?
Đáp án đúng:
a. Trao đổi khí ở côn trùng có ưu điểm:
- Hệ thống ống khí của côn trùng đã giảm mức hao phí năng lượng trong trao đổi khí do các ống khí trực tiếp đưa khí đến các tế bào cơ thể → không tốn năng lượng chuyển khí trung gian qua hệ tuần hoàn.
- Phương thức trao đổi khí này thích nghi với một số loài động vật có kích thức nhỏ, hệ tuần hoàn hở.
b.
* Khi huyết áp giảm đột ngột thì hoạt động hô hấp tăng.
* Nguyên nhân:
- Khi huyết áp giảm → vận tốc máu giảm → việc vận chuyển cung cấp O2 và loại thải CO2 giảm → lượng CO2 trong máu cao hơn bình thường.
- Sự thay đổi huyết áp, hàm lượng CO2 trong máu sẽ kích thích các thụ cảm thể áp lực và thụ cảm thể hoá học ở cung động mạch chủ và xoang động mạch cảnh rồi truyền về hành tuỷ → các trung khu hô hấp ở đây sẽ tăng cường mức hoạt động, điều khiển hoạt động hô hấp tích cực hơn để loại thải CO2 trong máu.
c. Công nhân làm việc trong hầm than thường dễ bị ngạt thở vì:
- Trong hầm than, hàm lượng khí O2 giảm, hàm lượng khí CO, CO2 tăng.
- Hemoglobin kết hợp dễ dàng với CO tạo carboxyhemoglobin:
Hb + CO → HbCO.
- Chất carboxyhemoglobin (HbCO) là một hợp chất rất bền, khó phân li. Do đó máu thiếu Hb tự do làm cho cơ thể thiếu O2 nên có cảm giác ngạt thở.