Nguyên phân không được kiểm soát có thể gây ung thư ở người. Paclitaxel là một loại thuốc được sử dụng để điều trị một số dạng ung thư. Các nhà nghiên cứu đã khảo sát tác dụng của Paclitaxel đối với chu kỳ tế bào phân bào của tế bào ung thư như sau: các tế bào ung thư được nuôi cấy trong hai ngày và sau đó được chia thành các nhóm, mỗi nhóm được xử lí với nồng độ Paclitaxel khác nhau. Sau 28 giờ (một chu kỳ tế bào), các nhà nghiên cứu xác định phần trăm số tế bào trong các giai đoạn của nguyên phân (đường nét đứt) và tỉ lệ giữa số lượng tế bào trong kỳ sau so với số lượng tế bào trong kỳ giữa (đường nét liền). Từ kết quả khảo sát được thể hiện trong hình bên, hãy mô tả kết quả và đề xuất giải thích về tác dụng của Paclitaxel đối với chu kỳ tế bào.
-
-
-
-
Đáp án đúng:
- Khi nồng độ Paclitaxel tăng lên:
+ Tỷ lệ tế bào trong kỳ sau so với tế bào trong kỳ giữa giảm/có tỷ lệ tế bào trong kỳ giữa lớn hơn so với trong kỳ sau;
+ Tỷ lệ tế bào trong quá trình nguyên phân tăng lên;
→ Khi nồng độ tăng lên, nhiều tế bào hơn dừng lại ở kì sau/ dành nhiều thời gian hơn cho kì giữa/ít tế bào hơn có thể chuyển sang kì sau → tăng tỉ lệ số tế bào đang ở trong nguyên phân.
- Đề xuất các cơ chế tạm dừng trong kì giữa: tâm động không phân tách; ngăn chặn sự rút ngắn/tăng độ bền sợi thoi phân bào,… → ngăn chặn sự di chuyển của các nhiễm sắc tử sang các cực đối diện (vì các nhiễm sắc thể chị em vẫn giữ với nhau) → các tế bào không vượt qua điểm kiểm soát M → dừng lại trước kì sau của nguyên phân.
Số bình luận về đáp án: 1
+ Tỷ lệ tế bào trong kỳ sau so với tế bào trong kỳ giữa giảm/có tỷ lệ tế bào trong kỳ giữa lớn hơn so với trong kỳ sau;
+ Tỷ lệ tế bào trong quá trình nguyên phân tăng lên;
→ Khi nồng độ tăng lên, nhiều tế bào hơn dừng lại ở kì sau/ dành nhiều thời gian hơn cho kì giữa/ít tế bào hơn có thể chuyển sang kì sau → tăng tỉ lệ số tế bào đang ở trong nguyên phân.
- Đề xuất các cơ chế tạm dừng trong kì giữa: tâm động không phân tách; ngăn chặn sự rút ngắn/tăng độ bền sợi thoi phân bào,… → ngăn chặn sự di chuyển của các nhiễm sắc tử sang các cực đối diện (vì các nhiễm sắc thể chị em vẫn giữ với nhau) → các tế bào không vượt qua điểm kiểm soát M → dừng lại trước kì sau của nguyên phân.