Vận chuyển thụ động không tiêu tốn năng lượng (ATP) trong khi đó vận chuyển chủ động tiêu tốn ATP. Vận chuyển thụ động vận chuyển các chất dựa theo sự chênh lệch (gradient) nồng độ. Các chất di chuyển từ nơi có nồng độ cao tới nơi có nồng độ thấp. Trong vận chuyển chủ động, các chất được vận chuyển từ nơi có nồng độ chất tan thấp tới nơi có nồng độ chất tan cao. Vận chuyển thụ động có thể cần các protein vận chuyển qua màng hoặc không trong khi đó vận chuyển chủ động luôn cần có các protein vận chuyển.
Lưu ý: các protein vận chuyển trên màng có nhiều tên gọi khác nhau nhưng có thể chia thành 2 nhóm lớn: protein kênh (channel proteins) và protein mang (carries proteins) hay còn gọi là protein vận chuyển (transportes).
Protein kênh tạo ra đường ống xuyên màng hay còn gọi là lỗ (pore) trên màng sinh chất để cho các chất tương thích với kênh có thể đi qua. Một số kênh có thể đóng hay mở bởi các tín hiệu hóa học, cơ học hoặc tín hiệu được gọi là cổng (gate). Protein xuyên màng tạo nên các kênh vận chuyển trên màng. Vùng protein nằm trong màng được cuộn xoắn tạo nên các lỗ nhỏ cho phép các phân tử phân cực hoặc tích điện đi qua. Aquaporin là kênh vận chuyển nước hoạt động như một chiếc cổng có thể đóng mở bằng các tín hiệu. Aquaporin có thể vận chuyển 1 triệu phân tử nước qua màng trong một giây.
Protein mang hay protein vận chuyển là loại protein, khi liên kết với chất cần vận chuyển, cấu hình của nó sẽ thay đổi để có thể vận chuyển được các chất qua màng. Vì vậy, vận chuyển các chất qua màng kiểu này còn được gọi là chận chuyển qua các chất mang. Protein phải “mang” chất từ bên ngoài vào trong tế bào hoặc ngược lại chứ không phải tạo ra những lỗ cố định trên màng như protein kênh. Nếu protein vận chuyển các chất cần tiêu tốn ATP để vận chuyển ngược chiều gradient nồng độ thì được gọi là bơm (pump).