a. Cấu trúc và vai trò của thành tế bào thực vật: Thành tế bào thực vật gồm có thành sơ cấp (mới được hình thành) và thành thứ cấp.
* Cấu trúc của thành sơ cấp: Chứa rất ít cellulose (5 đến 10%), có nhiều hemiCellulose và nước. Vì vậy màng sơ cấp rất mỏng, đàn hồi và không cản trở sự sinh trưởng của tế bào.
– Thành được cấu tạo từ các phân tử cellulose theo các bậc sắp Xếp: Phân tử cellulose -> bó mixen cellulose -> bó mixen -> sợi cellulose -> màng cellulose.
– Các sợi cellulose đan vào nhau theo hàng dọc, ngang tạo thành mạng lưới rất mỏng. Giữa các đầu mút của mạng lưới chứa đầy chất pectin và nước (có nhiều trường hợp, pectin làm thành một lớp mỏng bên ngoài màng cellulose).
* Thành thứ cấp: Thành phần chủ yếu là cellulose (80 đến 90%). Màng thứ cấp gồm 3 lớp. Lớp ngoài áp trực tiếp với màng sơ cấp, lớp giữa dày hơn, lớp trong tiếp giáp với khoang tế bào. Mỗi lớp có cấu tạo từ các bản mỏng riêng biệt do các sợi cellulose xếp theo một hướng tạo thành, xen giữa có các chất pectin.
* Vai trò của thành cellulose: Quy định hình dạng của tế bào và có vai trò bảo vệ giúp tế bào không bị vỡ dưới tác động của sức căng trương nước trong môi trường nhược trương.
b. Cấu trúc phù hợp với chức năng:
– Sợi cellulose có cấu trúc mạch thẳng được giữ vững bằng liên kết glycosidic. Các sợi cellulose xếp song song và liên kết với nhau bằng rất nhiều liên kết hydrogen tạo nên vi sợi có cấu trúc vững chắc.
– Các vi sợi sắp xếp đan chéo nhau và liên kết với nhau bằng cầu pectate calcium. Lấp vào khoảng trống của thành cellulose là pectin và hemicellulose tạo nên cấu trúc vững chắc của thành tế bào phù hợp với chức năng của nó.